• Mark Bouton werkte dertig jaar als FBI-agent en schreef het boek ‘How to Spot Lies Like the FBI’.
  • Hij legt uit aan welke gezichtsuitdrukkingen, lichaamshouding en taalgebruik je kunt zien of iemand liegt.
  • Let onder meer op snel knipperen met de ogen, samengetrokken lippen en blozen.

De Amerikaanse veiligheidsdienst FBI weet alles over leugens en kijkt tijdens verhoren vooral naar de gezichtsuitdrukkingen, lichaamshouding en taalgebruik om te zien of iemand liegt.

Mark Bouton werkte dertig jaar als FBI-agent en schreef het boek How to Spot Lies Like the FBI. Aan Business Insider vertelt hij dat hij meerdere tips uit het boek heeft gebruikt om Timothy McVeigh als verdachte aan te wijzen na de bomaanslag in Oklahoma City.

In 1995 kwamen 168 mensen om het leven nadat McVeigh samen met Terry Nichols een autobom liet ontploffen. Naast politieverhoren zijn de tips volgens Bouton ook prima te gebruiken in je dagelijkse leven.

“Er zijn talloze gezichtsuitdrukkingen en reacties die laten zien of iemand liegt.” Het is volgens de agent belangrijk om te weten hoe mensen zich normaliter gedragen. “Je kunt het beste iemand observeren tijdens een alledaags gesprek, zo kun je zien wat zijn natuurlijke reacties zijn en welke tics hij heeft. Vervolgens let je op onderstaande indicatoren als je wat moeilijkere vragen stelt. Toont hij signalen die hij eerder niet liet zien, dan kun je er zeker van zijn dat de persoon in kwestie liegt.”

Volgens Bouton kun je op deze gezichtsuitdrukkingen letten:

Ogen die op en neer gaan

Bouton: “Deze fysiologische reactie laat zien dat je gesprekspartner zich niet op zijn gemak voelt of schrikt van de vraag die hij moet beantwoorden. Het is ons oerinstinct, vroeger was deze functie uitermate handig wanneer we een uitweg moesten zoeken in een gevaarlijke situatie. Bijvoorbeeld wanneer je werd aangevallen door mens of dier.”

Snel knipperen

“Mensen knipperen ongeveer om de tien à twaalf seconden”, legt Bouton uit. “Wanneer iemand stress heeft (omdat hij bijvoorbeeld liegt) kan hij wel vijf of zes keer achter elkaar knipperen.”

Volgens Bouton heeft dit alles te maken met de dopamine in ons lichaam. Mensen met Parkinson knipperen duidelijk minder snel dan gemiddeld, terwijl iemand met schizofrenie vaker knippert dan iemand zonder deze ziekte.

Je ogen langer dan één seconde sluiten

Wanneer iemand zijn ogen voor ongeveer twee seconden sluit, kan dat wijzen op een leugen volgens Bouton. Het is een verdedigingssmechanisme. Normaal knippert iemand ongeveer met een snelheid tussen de honderd en vierhonderd milliseconden.

Naar rechtsboven kijken


“Als je een normaal, rechtshandig persoon vraagt naar iets wat hij heeft gezien, kijkt hij automatisch naar linksboven als hij moet nadenken”, zegt Bouton. “Kijkt hij naar rechtsboven, dan gebruikt hij zijn fantasie en is hij een antwoord aan het bedenken.”

Bij linkshandige mensen werkt het juist andersom. Sommige types staren juist recht vooruit als ze iets uit hun geheugen moeten ophalen, aldus Bouton.

Direct naar rechts kijken


“Als je iemand vraagt naar wat hij heeft gehoord, dan zullen zijn ogen naar links gaan om het geluid te herinneren. Gaan zijn ogen juist naar rechts, dan staat hij op het punt om een leugen te vertellen”, vertelt Bouton.

Rechts naar beneden kijken


“Iemands ogen zullen links naar beneden wijzen wanneer hij een geur, aanraking of sensatie probeert op te halen”, legt Bouton uit. “Kijkt hij juist naar beneden en iets naar rechts, dan staat hij wederom op het punt om te liegen.”

Lachrimpels onder en naast de ogen

Lachen mensen oprecht, dan zie je hun lachrimpels duidelijker.

Aan het gezicht zitten


Mensen zitten sneller aan hun gezicht als ze liegen, volgens Bouton.

Samengetrokken lippen


Heeft iemand zijn lippen zo stijf op elkaar dat ze er gerimpeld en licht uitzien, dan kan dat op een leugen wijzen. Bouton: “Liegen zorgt vaak voor een droge mond. Het kan zijn dat degene die je spreekt op zijn lippen bijt om dit gevoel tegen te gaan.”

Overmatig transpireren


Volgens Bouton vormt het zweet zich voornamelijk op het voorhoofd, de wangen of in de nek.

Blozen


Blozen is een reflex die wordt gevormd door je zenuwstelsel (dankzij je vecht-of-vlucht-respons) en komt doordat er adrenaline in je lichaam vrijkomt.

Knikken


Wanneer mensen de waarheid vertellen knikken ze vaak met hun hoofd in overeenkomst met wat ze zeggen. Knikt iemand juist ‘nee’, dan betekent dit dat zijn lichaam niet mee wil doen aan de leugen die hij net heeft verteld.